Τι προκαλεί μία κήλη;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η κήλη εντοπίζεται στην κοιλιά.
Όταν, στο κοιλιακό τοίχωµα (το οποίο αποτελείται από μυς και τένοντες που συγκρατούν και προφυλάσσουν τα όργανα που βρίσκονται εντός της κοιλιακής χώρας), παρουσιαστεί ένα χαλαρό σηµείο, σχηματίζεται ένα παθολογικό στόμιο, από όπου μπορεί, όταν υπάρξει αύξηση πίεσης στην κοιλιά, μικρό τμήμα του εντέρου, συνήθως ή κάποιων άλλων ενδοκοιλιακών οργάνων να προωθηθεί προς τα έξω (εκτός από τη συνήθη ανατομική του θέση), μέσω του παθολογικού αυτού στομίου και έτσι προκαλείται ένα εξόγκωμα στο τοίχωμα της κοιλιάς, δηλαδή μία κήλη.
Προδιαθεσικοί παράγοντες στην εμφάνιση της κήλης
Στην εμφάνιση της κήλης μπορεί να συμβάλλουν διάφοροι παράγοντες, όπως:
- Γενετική προδιάθεση: Αν ο ένας ή και οι δύο γονείς είχαν κήλη, είναι πιθανό να αναπτύξει και το παιδί. Επίσης, υπάρχουν γενετικές διαταραχές του συνδετικού ιστού.
- Ηλικία: Με την πάροδο της ηλικίας, αυξάνεται ο κίνδυνος για ανάπτυξη μιας κήλης, λόγω διαταραχής στην ισορροπία σύνθεσης – αποδόμησης του κολλαγόνου.
- Εγκυμοσύνη: Με την έκταση των μυών στην εγκυμοσύνη, είναι πιο εύκολο να υπάρξει πίεση των ιστών και δημιουργία κάποιου χαλαρού σημείου, και μη φυσιολογική πρόπτωση και προβολή ενδοκοιλιακού σπλάγχνου.
- Απότομη απώλεια βάρους: Σε άτομα που χάνουν απότομα μεγάλο σωματικό βάρος, είναι πιθανότερη η εμφάνιση κήλης λόγω χαλάρωσης των ιστών του κοιλιακού τοιχώματος.
- Χρόνιος βήχας: Καταστάσεις όπως η Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) ή μία χρόνια βρογχίτιδα, αλλά και οξύς βήχας που μπορεί να προκληθεί από λοίμωξη του αναπνευστικού ή γρίπη ή από κοκίτη προκαλούν μεγάλη αύξηση της πίεσης στην κοιλιά και πιθανή πρόκληση κήλης. Το ίδιο μπορεί να προκληθεί και με τις χρόνιες αλλεργίες που προκαλούν έντονο φτάρνισμα.
- Χρόνια δυσκοιλιότητα: Η αυξημένη πίεση στην κοιλιά για μεγάλα χρονικά διαστήματα, που έρχεται ως επακόλουθο της συγκεκριμένης διαταραχής, μπορεί να προκαλέσει κήλη.
- Άρση μεγάλου βάρους: Όταν το επάγγελμα ή η συνήθειες εκγύμνασης προϋποθέτουν άρση βάρους, αυξάνεται η πίεση στην κοιλιά και η πιθανότητα εμφάνισης κήλης.
- Χειρουργική επέμβαση: Ορισμένες χειρουργικές επεμβάσεις μπορεί να οδηγήσουν στην αποδυνάμωση των κοιλιακών ιστών και στην εμφάνιση κήλης.
- Παχυσαρκία: Στα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα, οι πιθανότητες ανάπτυξης μιας κήλης είναι σημαντικά υψηλότερες, συγκριτικά με άτομα φυσιολογικού βάρους.
- Κακή διατροφή: Σε άτομα που ακολουθούν φτωχή σε θρεπτικά συστατικά διατροφή είναι πιθανότερες οι βλάβες των ιστών και στην κοιλιακή χώρα, λόγω διαταραχής στην ισορροπία σύνθεσης – αποδόμησης του κολλαγόνου, άρα είναι πιθανότερη και η εμφάνιση κήλης.
Πώς μπορεί να προληφθεί η πρόκληση της κήλης
Για τις περιπτώσεις που μία κήλη οφείλεται στην ηλικία ή τη γενετική προδιάθεση, δεν υπάρχουν πολλά που θα μπορούσαν να γίνουν στην κατεύθυνση της πρόληψης. Για τις περιπτώσεις άλλων παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης μιας κήλης, μπορεί να συμβάλλουμε στην πρόληψή της.
- Διακοπή καπνίσματος: Είναι ο καλύτερος τρόπος να προληφθεί ο επίμονος και έντονος βήχας, κύριο επακόλουθο του καπνίσματος και βασικός παράγοντας εμφάνισης κήλης.
- Αντιμετώπιση δυσκοιλιότητας: Μεγάλο ποσοστό ατόμων που έχουν πρόβλημα δυσκοιλιότητας εμφανίζουν κήλη, λόγω της μακροχρόνιας πίεσης που ασκείται στα κοιλιακά τοιχώματα. Καλό είναι να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, με τον εμπλουτισμό του καθημερινού διαιτολογίου με τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, όπως φρούτα, δημητριακά ολικής αλέσεως και λαχανικά, αλλά και πολύ νερό.
- Αποφυγή άρσης μεγάλου βάρους: Καλό είναι γενικότερα να αποφεύγουμε να σηκώνουμε βαριά αντικείμενα, όχι μόνο για την αποφυγή πρόκλησης κήλης αλλά και για την αποφυγή βλάβης στη σπονδυλική στήλη ή τις αρθρώσεις. Σε περιπτώσεις που η άρση βάρους είναι αναπόφευκτη είναι απαραίτητο να έχουμε λυγίσει τα γόνατα κατά την ανύψωση ενός βάρους, και όχι τη μέση, καθώς αυτό θα προκαλέσει υπερβολική πίεση.
- Καταπολέμηση παχυσαρκίας: Επιβάλλεται για λόγους υγείας η απώλεια βάρους σε υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα, αλλά αυτό πρέπει να γίνει σταδιακά και όχι απότομα.
- Τακτική σωματική άσκηση: H άσκηση, εκτός από τη γενικότερη ενδυνάμωση του οργανισμού, ενδυναμώνει το κοιλιακό τοίχωμα, κάνοντάς το λιγότερο ευάλωτο απέναντι στην αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης.
